کد مطلب:46721 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:29

گنجینه پرسمان » قرآن

منظور از اين كه ميگويند: بزرگترين اعجاز قرآن در مقوله اعجاز هنري آن است چيست؟

گوينده اين سخن براي ما مشخص نيست و طبعاً مقصود گوينده يا گويندگان اين سخن را بايد در كلماتشان جستجو كرد.

قرآن مجيد در زمينههاي مختلفي، از اعجاز يا مانندناپذيري برخوردار است و نميتوان بزرگترين اعجاز آن را فقط در مقوله هنري خلاصه كرد، زيرا اعجاز به معناي هر امر خارقالعادهاي است كه غير پيامبران و غير معصومان مانند آن را نميتوانند بياورند؛ آن هم كتابي مانند قرآن، كه هزاران معجزه در آن نهفته است، كه به بعضي اشاره ميكنيم:

1 - معجزه و اعجاز در بُعد فصاحت و بلاغت.

2 - اعجاز از جهت هماهنگي و عدم اختلاف و نظم و روش ويژه موجود در قرآن.

3 - اعجاز از حيث قانونگذاري و تشريع، كه از مصاديق آن ميتوان تبديل بتپرستي به يكتاپرستي را نام برد.

4 - اعجاز از جهت وجود معارف و اطلاعات حيرتانگيز در باب جامعه، تاريخ و حكمت و غيره

5 - اعجاز قرآن از حيث خبرهاي غيبي: (خبرهاي پيروزي مسلمانان و پيروزي دين اسلام و وعده حفاظت از تحريف).

6 - اعجاز از جهت علوم جديد كه يا به اشاره و يا تصريحاً در قرآن بيان شده است، همانند كرويت زمين، حركت زمين، نظريه خورشيد مركزي، گرده افشاني گياهان، بيان اسرار آفرينش و...

7 - اعجاز هنري قرآن، كه يكي ديگر از رازهاي جاذبه قرآن ميباشد كه جنبه خيال انگيزي و صحنهپردازي و به تصوير كشيدن معاني گوناگون را در بردارد. اين هنر چه در بيان صحنههاي طبيعت، تبيين ارزشها و ضد ارزشها، پاكيها و ناپاكيها، قصهها و داستان سراييها و چه در طرح مثلها و به تصوير كشيدن مراحلي از معاد و قيامت و حساب و كتاب، چنان مؤثر و كارآمد است كه بعضي از آن به سحر و افسون قرآن ياد ميكنند.

8 - اعجاز عددي قرآن، كه اين بُعد اختصاص به نظم اعجازگونه رياضي قرآن دارد.

9 - اعجاز از حيث بيان شخصيت پيامبر گرامي اسلام(ص).

حال با توجه به اين اعجازها، نيز با مراجعه به كتب علوم قرآني كه خواهيد داشت، تأييد خواهيد كرد كه به هر بُعد از اعجاز آن بپردازيم، بزرگترين و بهترين و كاملترين خواهد بود و اين بستگي به انسان دارد كه با چه جنبهاي از آن همه اعجاز ارتباط برقرار كند، يعني چه چيزي قابل فهم تر و جالب تر و عميق تر از ابعاد ديگر است. شايد براي يك هنرمند، جنبه زيبايي و هنري قرآن از همه جنبهها عالي تر و با عظمت تر باشد و اين بدان جهت است كه او هنر و زيبايي را بهتر درك ميكند، نه آن كه براي همه انسانها جنبه هنر و زيبايي اسلوب و معاني آن، برتر و عاليتر باشد.

پينوشتها:

1 - بهاءالدين خرمشاهي، دانشنامه قرآن، ج1، ص 258 - 250؛ آية الله محمد تقي مصباح يزدي، قرآنشناسي، ص 185 - 168؛ حسيني جوان آراسته درسنامه علوم قرآني، ص 262 - 244، با تلخيص.